TRASA 1 – Z OPOLA DO CHRZĄSTOWIC I Z POWROTEM
MAPA TRASY: https://www.google.com/maps/d/viewer?mid=1Hdk74FMVSF3lgdHyXgHpmT3uxhzUIDw&usp=sharing
Mapy w formacie gpx do pobrania do nawigacji na telefon: Z Opola do Chrząstowic wzdłuż DK 46.zip (7,65KB)
Do poprawnego odczytania map należy zainstalować aplikację do nawigacji rowerowej (do pobrania w GooglePlay i AppStore)
CHARAKTERYSTYKA TRASY
Rodzaj trasy: łatwa, turystyczna
Długość trasy: 25,1 km (15,6 km)
Czas przejazdu: 1,5 – 2,5 h
Drogi asfalt/bruk: 12,3 km
Drogi gruntowe:12,8 km
Suma podjazdów:411 m
Suma zjazdów:411 m
Najwyższy punkt:188 m n.p.m.
Najniższy punkt:136 m n.p.m.
Najszybszy dojazd rowerem z Opola do Chrząstowic prowadzi wygodną drogą dla rowerów wzdłuż drogi krajowej 46. To doskonała opcja szybkiego transferu, jeśli chcecie wyruszyć na którąś z proponowanych tras wokół gminy. Jeśli jednak Chrząstowice to docelowy punkt Waszej wycieczki lub chcecie uniknąć hałasu samochodów, to najlepiej pojechać przez Lasy Grudzickie oraz Suchy Bór i wrócić znakowanymi szlakami rowerowymi przez Lasy Stobrawsko-Turawskie i Zbicko. To bardzo łatwa i dość krótka wycieczka dla każdego, nawet okazjonalnego rowerzysty. Trasa w całości prowadzi znakowanymi szlakami turystycznymi. Początkowo rowerowymi: do Chrząstowic czerwonym, dalej żółtym, a na ostatnim odcinku czerwonym szlakiem pieszym.
CIEKAWE MIEJSCA NA TRASIE
LĘDZINY
(alternatywna trasa Opole – Chrząstowice wzdłuż drogi krajowej 46)
Pierwsze wzmianki o Lędzinach pochodzą z 1295 roku. Wieś nazywała się wtedy Ledzynicze. W dokumentach z lat 1566-1567 występuje pod nazwą Lendyn. Większa część miejscowości została zatopiona pod staw rybny – Wielki Staw Kalicha. Ostał się tylko niewielki folwark, należący do opolskiego dworu. W XIX w. Lędziny były ostatnią kolonią fryderycjańską pod Opolem. W centrum wioski stoi zabytkowy kościół Matki Bożej Wspomożenia Wiernych zbudowany w 1854 roku, z którym związana jest ciekawa legenda. Podczas klęski suszy mieszkańcy pobliskich Gosławic przybyli do kościoła modlić się o poprawę pogody. Ich modły zostały błyskawicznie wysłuchane, bo deszcz lunął już podczas ich drogi powrotnej do domu. Na pamiątkę tego wydarzenia co roku odbywa się pielgrzymka mieszkańców Gosławic i Kolonii Gosławickiej do lędzińskiego kościółka.
W Lędzinach, naprzeciw kościoła znajduje się popularna restauracja z kuchnią włoską – „Casa Milano”.
SUCHY BÓR
Wioska powstała jako kolonia fryderycjańska w 1773 r. na skutek dekretu króla Prus Fryderyka II o zasiedlaniu ziem śląskich ludnością pruską. Nadano jej nazwę Derschau od nazwiska ówczesnego ministra poczty pruskiej. Miejscowi nazywali ją Drze Heide, czyli Suchy Bór, ponieważ pod jej budowę wykarczowano spory fragment lasu. Mimo wycinki drzew wieś wciąż otoczona jest gęstym borem o bardzo korzystnym mikroklimacie. Dzięki niemu w latach 1906-1907 na obrzeżach Suchego Boru powstał ośrodek wczasowy dla dzieci ze schorzeniami dróg oddechowych. Ośrodek działał prężnie jeszcze w latach 60-tych XX w. Niestety później go zlikwidowano, a w 2020 roku zburzono pozostałości zdewastowanych zabudowań. W Suchym Borze popularną restaurację „Borowianka” ze smaczną kuchnią śląską. Na skraju wioski znajduje się punkt „park & ride”, gdzie można zaparkować samochód i wyruszyć na rowerową eksplorację okolic. W najbliższym sąsiedztwie wioski położone są chronione obszary Lasów Stobrawsko-Turawskich oraz łąk wokół Chrząstowic.
OBSZAR NATURA 2000, ŁĄKI WOKÓŁ CHRZĄSTOWIC
Łąki wokół Chrząstowic ciągną się na rozległym terenie wzdłuż drogi krajowej 46. Łączna powierzchnia chronionego obszaru to 795 ha. Utworzono go dla ochrony siedlisk chronionych gatunków motyli: czerwończyka nieparka, modraszka nausitousa i modraszka telejusa. Przepływająca przez łąki rzeka Chrząstawa / Jemielnica wzbogaca miejscową faunę o zwierzęta związane ze środowiskiem wodnym. Można tu często spotkać liczne owady, a także żaby trawne, jeziorowe oraz rzekotki drzewne. Występuje tu również wiele ciekawych gatunków flory. Krajobraz upiększają kwitnące kwiaty polne i zioła, a pomiędzy łąkami występują malownicze kępy olch i brzóz.
CHRZĄSTOWICE
Wieś położona w sąsiedztwie Opola, w której znajduje się siedziba gminy. Pierwsze wzmianki o Chrząstowicach pochodzą z aktu fundacyjnego księcia Bolesława I Opolskiego wydanego w 1295 roku. Jej pierwsza nazwa Chansto pochodzi prawdopodobnie od imienia jej ówczesnego właściciela. W XVI w. była to już prężna osada, w której istniała szkoła katolicka, karczma, dwie kuźnie i trzy gospody. W 1858 roku przez wieś poprowadzono linię kolejową z Tarnowskich Gór do Opola, co przyczyniło do jej dalszego rozwoju. W Chrząstowicach warto zobaczyć neogotycki kościół Niepokalanego Poczęcia NMP z 1896 roku oraz plebanię z tego samego okresu, kilka domów z końca XIX w., a także kilka zabytkowych kapliczek. W centrum wioski znajduje się chętnie odwiedzana Restauracja i Bar u Dudy, gdzie oprócz obiadów i przekąsek możemy spróbować smacznych lodów. Na obrzeżach Chrząstowic warto też odwiedzić Hotel Tenis, z krytymi i otwartymi kortami tenisowymi, spa oraz niewielkim basenem.
CHRZĄSTOWICE, KRZYŻ SZWEDZKI
W połowie drogi łączącej Chrząstowice z Dębiem, przy mostku nad rzeką Sucha stoi krzyż zwany „szwedzkim”. Postawiono go w 1936 r. na pamiątkę żołnierzy szwedzkich przebywających oraz poległych na okolicznych ziemiach podczas wojny trzydziestoletniej. Prawdopodobnie zostali oni pochowani w pobliskim lasku.
LASY STOBRAWSKO-TURAWSKIE
Obszar chronionego krajobrazu znajdujący się w centralnej i zachodniej części województwa opolskiego, na terenie gmin Popielów, Murów, Łubniany, Turawa, Chrząstowice i Ozimek. Zróżnicowane lasy są pozostałością Puszczy Śląskiej. Znajdziemy w nich siedliska boru mieszanego, wilgotnego i świeżego. Pośród dominujących drzewostanów sosnowych znajdują się również fragmenty lasów liściastych porośnięte dębami, bukami, brzozami i olchami. Na całym obszarze występują liczne cieki wodne, podmokłe bagna, starorzecza, a także moreny polodowcowe i wydmy.
LĘDZINY-ZBICKO, ALEJA DĘBÓW
Aleja pomnikowych dębów ciągnie się przy polnej drodze wzdłuż Chrząstawy / Jemielnicy pomiędzy Lędzinami a Zbickiem. Tworzy ją 28 dębów szypułkowych rosnących w otoczeniu lip drobnolistnych, olsz czarnych, krzewów śliwy, tarniny, leszczyny oraz głogu dwuszyjkowego. Wszystkie dęby mają ponad 200 lat i ponad 250 cm obwodu, a najstarszy z nich liczy sobie ok. 300 lat i ma aż 443 cm obwodu.
DAWNY STAW KALICHA
Na terenie łąk pomiędzy Opolem, Zawadą a Lędzinami znajdował się kiedyś staw wielkości połowy Jeziora Turawskiego. Powstał prawdopodobnie w XVI w. i istniał do ok. 1880 roku. Był wtedy największym górnośląskim stawem. Pod koniec XIX wieku, gdy rolnictwo wypierało rybołówstwo, podzielono staw na trzy części. Dwa mniejsze nazwano Adam i Ewa. Niedługo później stawy zasypano, przekształcając teren w pola uprawne.
SKRÓCONY PRZEBIEG TRASY
OPOLE (ul. Ozimska – ul. Tysiąclecia – ul. Grudzicka – ul. Gosławicka – obwodnica miasta) • czerwony i żółty szlak rowerowy • Lasy Grudzickie • SUCHY BÓR • czerwony szlak rowerowy • CHRZĄSTOWICE (ul. Dworcowa – ul. Ozimska – ul. Olimpijczyków) • żółty szlak rowerowy • Lasy Stobrawsko-Turawskie • czerwony szlak pieszy • most na Chrząstawie / Jemielnicy • ZBICKO • czerwony szlak pieszy • OPOLE (ogródki działkowe przy obwodnicy - ul. Wygonowa – Aleja Witosa – ul. Ozimska)
SZCZEGÓŁOWY PRZEBIEG TRASY
0,0 km • Opole - Chrząstowice
Długość odcinka – 12,0 km.
Wycieczkę rozpoczynamy w Opolu przy barze Mc Donald’s na ul. Ozimskiej. Jedziemy ciągiem pieszo-rowerowym w stronę wyjazdu z miasta (kierunek wschodni) do najbliższego skrzyżowania ze światłami, na którym skręcamy w prawo, w ul. Tysiąclecia. Jedziemy cały czas ciągiem pieszo-rowerowym wzdłuż głównej ulicy. Kawałek za torami kolejowymi ulica zakręca w prawo i zmienia nazwę na ul. Grudzicką. Tuż przed skrzyżowaniem z ul. Wschodnią i przejazdem kolejowym skręcamy w lewo, jadąc dalej ul. Gosławicką pomiędzy zabudowaniami przemysłowymi. Czterysta metrów dalej skręcamy w prawo, dojeżdżamy do torów i skręcamy w lewo. Za wiaduktem obwodnicy miasta skręcamy w lewo i jedziemy polną drogą pośród łąk oddzielających Opole od Lasów Grudzickich. Po chwili nasza droga zakręca ostro w prawo, a tuż przed lasem w lewo. Przejeżdżamy przez mostek na skraju lasu i skręcamy za nim w lewo, jadąc dalej czerwonym i żółtym szlakiem rowerowym. Dojeżdżamy do wiaty turystycznej i skręcamy w prawo. Teraz czeka nas dwukilometrowa prosta po dobrze utwardzonej nawierzchni, na końcu której dojeżdżamy do asfaltowej szosy. Skręcamy w prawo i po chwili docieramy do Suchego Boru. Przejeżdżamy przez całą miejscowość, wjeżdżamy do lasu i od razu na jego skraju skręcamy w lewo, jadąc dalej czerwonym szlakiem rowerowym. Gdy opuścimy las, dojeżdżamy do mostku na rzece Suchej, przy którym stoi tzw. krzyż szwedzki. Skręcamy w lewo i jedziemy dalej asfaltową szosą. Po chwili mijamy Urząd Gminy oraz przejazd kolejowy i wjeżdżamy do Chrząstowic. Ulicą Dworcową docieramy do skrzyżowania w centrum wioski. Tu możemy odpocząć przed drogą powrotną na skwerze przy remizie strażackiej albo na skwerze obok Restauracji i Baru u Dudy (200 m w lewo od skrzyżowania).
12,0 km • Opole - Chrząstowice
Długość odcinka – 13,1 km.
Z ul. Dworcowej w Chrząstowicach skręcamy w prawo i jedziemy główną ul. Ozimską, trzymając się nadal czerwonego szlaku rowerowego. Trzysta metrów dalej skręcamy łagodnie w lewo, w ul. Olimpijczyków, na której dołącza do nas żółty szlak rowerowy. Po chwili przecinamy ostrożnie drogę krajową 46 obok Baru Imbiss. Po chwili opuszcza nas czerwony szlak rowerowy, skręcając w prawo, a my jedziemy dalej żółtym szlakiem i ul. Olimpijczyków. Za ostatnimi zabudowaniami kończy się asfalt, a nasz szlak zakręca łagodnie w lewo i biegnie skrajem lasu. Gdy dojedziemy do poprzecznej drogi leśnej, skręcamy w prawo, a kawałek dalej na pierwszym rozwidleniu w lewo. Jedziemy dalej żółtym szlakiem rowerowym, który wije się licznymi zakrętami pośród Lasów Stobrawsko-Turawskich. Po dwóch kilometrach docieramy do szerokiej, poprzecznej drogi leśnej prowadzącej ze Zbicka do Niwek. Przebiega tędy jedna z dwóch najpopularniejszych tras rowerowych z Opola nad Jeziora Turawskie. Tu żółty szlak opuszcza nas, skręcając w prawo, a my skręcamy w lewo i jedziemy dalej czerwonym szlakiem pieszym. Półtora kilometra dalej dojeżdżamy do leśnego mostu nad Chrząstawą / Jemielnicą, skręcamy za nim w lewo i wyjeżdżamy z lasu. Sześćset metrów dalej w lewo odbija polna droga do Lędzin prowadząca przez pomnikową Aleję Dębów. My jedziemy prosto i po chwili docieramy do Zbicka. Tu przy dawnym pałacyku myśliwskim, w którym obecnie jest ośrodek Monaru, skręcamy w prawo. Jedziemy zadrzewioną aleją, która biegnie po dnie dawnego Stawu Kalicha. Osiemset metrów dalej skręcamy w lewo i po chwili mijamy ogródki działkowe, za którymi docieramy do obwodnicy Opola. Przejeżdżamy pod wiaduktem i jedziemy za nim prosto. Nasza droga po chwili zakręca szerokim łukiem w prawo. Na następnym rozwidleniu jedziemy w lewo i po chwili docieramy do skrzyżowania, na którym jedziemy prosto ul. Wygonową. Na następnym skrzyżowaniu skręcamy w lewo i jedziemy wygodną drogą dla rowerów wzdłuż Alei Witosa. Na jej końcu skręcamy w prawo i po krótkiej chwili docieramy do mety naszej wycieczki obok baru Mc Donald’s przy ul. Ozimskiej.
OPOLE – CHRZĄSTOWICE WZDŁUŻ DROGI KRAJOWEJ 46
Długość trasy 7,8 km w jedną stronę.
Wyjeżdżając z Opola ulicą Ozimską, a później Częstochowską, tuż za torami kolejowymi na granicy miasta zjeżdżamy na wygodną drogę dla rowerów biegnącą lewą stroną drogi. Po chwili przecinamy prosto skrzyżowanie z obwodnicą miasta i jedziemy obok ogródków działkowych. Za działkami docieramy do Lędzin. Tu na pierwszym przejściu dla pieszych przechodzimy na drugą stronę ulicy i jedziemy dalej ciągiem pieszo-rowerowym. W centrum wioski mijamy zabytkowy kościół Matki Bożej Wspomożenia Wiernych. Naprzeciw niego znajduje się popularna restauracja z kuchnią włoską – „Casa Milano”. Dalej, na skraju Lędzin mijamy zagajnik, za którym skręcamy w prawo na rzadziej uczęszczaną asfaltową szosę, którą 2,5 km dalej docieramy do centrum Chrząstowic. Stąd, ze skweru przy Restauracji i Barze u Dudy rozpoczynają się pozostałe trasy wokół gminy Chrząstowice.
Przebieg trasy, opisy, zdjęcia i mapa:
Przemysław Supernak, SuperGlob